مراقبت از پوست یکی از رازهای سلامتی و جوان ماندن است. یکی از مهمترین مراحل روتین پوستی که روزانه باید از آن استفاده کرد، استفاده از یک ضدآفتاب مناسب است. ممکن است برای خرید ضدآفتاب با اصطلاحات متفاوتی که برروی جلد این محصولات است روبهرو شوید. از آنجایی که قوانین کشورها متفاوت است و استانداردهای مختلفی در روش اندازهگیری میزان محافظت از پوست وجود دارد ممکن است این اصطلاحات بیشتر باعث سردرگمی مصرفکنندگان شود. در این مقاله میخوانید SPF کرم ضد آفتاب به چه معناست و عبارات PA+ وPPD و طیف گسترده(Broad Spectrum) چه مفهومی دارند. قبل ازینکه به مفاهیم ضدآفتاب بپردازیم ابتدا باید بدانیم پرتوی فرابنفش خورشید چیست و چه تأثیری بر پوست میگذارد.
[restrict]
پرتو فرابنفش چیست و چه تاثیری بر پوست میگذارد؟
اشعه ماوراء بنفش (UV) نوعی نور از سمت خورشید است که می تواند در جو زمین نفوذ کند. اشعه ماوراء بنفش قسمتی از طیف الکترومغناطیسی بین نور مرئی و پرتو ایکس است که چشم انسان قادر به دیدن آن نیست زیرا طول موج آن بسیار کوتاه است. خورشید مهمترین منبع تولید پرتو فرابنفش است. علاوه بر این، به سه دسته مختلف تقسیم می شود که هر کدام بر اساس طول موج های منحصر به فرد است:
- UVA: دارای بیشترین طول موج است.
- UVB: دارای طول موج های کوتاه تر از UVA، اما طولانی تر از UVC است.
- UVC: دارای طول موج های بسیار کوتاهی هستند که نمی توانند از جو زمین عبور کنند.
بنابراین وقتی در مورد قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش صحبت می کنیم، در واقع به اشعه های UVA و UVB اشاره می کنیم، زیرا این دو نوع هستند که می توانند به لایه اوزون و پوست ما نفوذ کنند.
هنگامی که پوست در معرض اشعه های UVA و UVB قرار می گیرد، مهمترین اندام در معرض خطر پوست و چشمها هستند. اشعه فرابنفش UVB باعث آفتابسوختگی پوست شده و خطر سرطان پوست را نیز افزایش میدهد. قرار گرفتن در معرض پرتوهای UVB خطر آسیب DNA و سایر آسیبهای سلولی را افزایش میدهد. پس در نتیجه باید زمانی که در معرض نور خورشید قرار میگیریم از یک ضد آفتاب مناسب استفاده کنیم.
فاکتورهای مهم در انتخاب ضد آفتاب
مهمترین نکته برای خرید کرم ضد آفتاب، این است که به میزان فاکتورهای محافظتی آن توجه کنیم و معنای آنها را بدانیم. در ادامه فاکتورهای محافظتی ضدآفتاب از قبیل SPF، PPD و PA+ را بررسی کرده و به تفاوت آنها میپردازیم.
SPF کرم ضد آفتاب به چه معناست؟
SPF مخفف کلمهی (Sun Protection Factor) فاکتور محافظت در برابر آفتاب است که روی برچسب ضد آفتاب، لوازم آرایشی و محصولات مراقبت از پوست نوشته شده و پوست شما را در برابر نفوذ اشعه UVB خورشید مسدود میکند. SPF به صورت یک عدد است که نشان میدهد ضد آفتاب تا چه اندازه از پوست شما در برابر نور فرابنفش UVB محافظت میکند. هرچه محصولی دارای SPF بالاتری باشد محافظت بیشتری هم دارد. محصولاتی که در آمریکا به فروش میرسند باید دارای برچسب SPF بوده و عدد آن را نشان دهند. این محصولات همچنین باید نشان دهند که ضد آفتاب آزمایش طیف گسترده بودن را گذرانده است یا خیر. طبق تحقیقات سازمان غذا و داروی آمریکا، حداقل SPF مناسب برای پوست ۱۵ است، البته باید با اقدامات دیگر نظیر استفاده از عینک آفتابی و اجتناب از قرار گرفتن در آفتاب ظهر همراه شود. با رعایت این چند کار ساده میتوانید از آفتاب سوختگی، پیری پوست و از همه مهمتر ابتلا به سرطان پوست جلوگیری کنید.
نحوه اندازهگیری SPF به چه صورت است؟
زمانی که از ضدآفتاب استفاده میکنیم، درصدی از اشعهی فرابنفش خورشید توسط ضدآفتاب مسدود میشود که این میزان با عدد SPF قابل شناسایی است. میزان حفاظتSPF های مختلف، به شرح زیر است:
- ضد آفتاب = SPF 15 تا ۹۳ درصد
- ضد آفتاب = SPF 30 تا ۹۷ درصد
- ضد آفتاب = SPF 50 تقریبا ۹۸ درصد از نفوذ اشعه فرابنفش به پوست جلوگیری میکند.
طبق آمار بالا متوجه میشویم که هیچ ضدآفتابی بهطور کامل اشعهی فرابنفش UVB را مسدود نمیکند. ولی استفاده از ضدآفتاب تا حد زیادی پوست را در برابر نور خورشید محافظت میکند. پس استفاده از آن را جدی بگیرید.
فاکتور محافظتی PA به چه معناست؟
اشعه UVB یا عامل اصلی آفتاب سوختگی است و مسئول آسیب رساندن به DNA در سلول های پوست شما است. اما نکته قابل توجه این است که SPF تنها میزان محافظت در برابر پرتوهای UVB را نشان می دهد و عامل دیگری نشان دهنده میزان محافظت از پوست شما در برابر پرتوهای UVA است که PA نام دارد.
PA مخفف ) Protection Grade of UVA ( است و به معنی درجه محافظت از پوست در مقابل اشعه UVA میباشد که عامل مهم پیری پوست و ایجاد لکهای پوستی به شمار میرود. پیش تر گفتیم که کرمهای ضدآفتاب دارای SPF پوست ما را دربرابر آسیبهای پرتو UVB محافظت کرده و نمیتوانند بهصورت ۱۰۰درصد در برابر اشعههای خورشید لایه محافظتی داشته باشند. اما تولیدکنندگان برای رفع این مشکل، استاندارد جدیدی را معرفی کردهاند.
نحوه اندازهگیری PA به چه صورت است؟
سیستم رتبهبندی PA در آسیا در کشورهای ژاپن و کرهجنوبی به عنوان روشی برای اطلاعرسانی به مصرفکنندگان از سطح محافظت ارائه شده توسط ضدآفتاب استفاده میشود. میزان PA هر ضدآفتاب با علامت + بر روی بستهبندی کرم نشان داده میشود. این مثبتها از ۱ تا ۴ عدد در کنار PA قرار میگیرند و هرچه تعدادشان بیشتر باشد، ضدآفتاب شما محافظ بهتری در مقابل اشعهی UVA خواهد بود.
سیستم رتبه بندی PA به شرح زیر است:
- PA+ = محفاظت کم در برابر اشعه UVA
- PA++ = محفاظت متوسط در برابر اشعه UVA
- PA+++ = محافظت بالا در برابر اشعه UVA
- PA++++ = محافظت بسیار بالا در برابر اشعه UVA
یک ضدآفتاب با +PA بیانگر PPD به اندازه ۲ یا کمتر از۴ ، ++PA بیانگر PPD به اندازه ۴ تا ۸، +++PA بیانگر PPD به اندازه ۸ تا ۱۶ و نهایتا ++++PA مخصوص ضدآفتابهایی با PPD بیشتر از ۱۶ هستند. در ادامه با فاکتور حفاظتی PPD آشنا میشویم.
فاکتور حفاظتی PPD به چه معناست؟
PPD روشی است که برای ارزیابی محافظت ضد آفتاب از پوست در برابر اشعه UVA استفاده میشود. این فاکتور محافظتی مخفف (Persistent Pigment Darkening) است. اندازه گیری PPD به میزان زمان لازم برای تیره شدن پوست و تولید ملانین اشاره دارد و PPD 10 زمان تیره شدن پوست را ۱۰ برابر بیشتر به تعویق میاندازد. این روش بیشتر در اروپا و آمریکا استفاده میشود.
همبستگی ها به شرح زیر است:
PA+ = PPD بین ۲ و ۴
PA++ = PPD بین ۴ و ۸
PA+++ = PPD بین ۸ و ۱۶
PA++++ = PPD 16 یا بالاتر
توجه داشته باشید که هنوز همه کشورها برای گنجاندن PA++++ ارتقاء داده نشدهاند. برخی فقط PA+++ را به عنوان بالاترین حفاظت UVA موجود میشناسند.
فرق بین SPF و PA چیست؟
وقتی نوبت به انتخاب کرم ضد آفتاب مناسب میرسد، ممکن است با برچسب هایی مانند SPF و PA++++ مواجه شده باشید. اما این اعداد و ارقام به چه معنا هستند و چه تاثیری بر محافظت کرم ضد آفتاب از پوست شما دارند؟
SPF (فاکتور محافظت در برابر نور خورشید) فقط محافظت در برابر UVB را اندازهگیری میکند درحالی که رتبه بندی PA، فقط محافظت در برابر UVA را اندازهگیری میکند. اگر بر روی ضدآفتاب مشاهده کردید که عدد SPF و عدد PA نوشته شده است یعنی ضد آفتاب وسیعالطیف یا ضدآفتاب طیف گسترده می باشد. بدین معنی که ضدآفتاب طیف گسترده می تواند از پوست در برابر هر دو اشعه UVA , UVB محافظت کند.
طیف گسترده (Broad Spectrum) به چه معناست؟
اشعه ماورابنفش خورشید شامل ۲ پرتو خطرناک UVA , UVB می باشد که هرکدام آسیب های متفاوتی را به پوست ما می رسانند. اگر ضد آفتابی بتواند از پوست ما در مقابل هر دو پرتو UVA , UVB محافظت کند به آن ضد آفتاب طیف گسترده یا ضد آفتاب وسیعالطیف گفته می شود. یعنی ضدآفتاب طیف گسترده (BROAD SPECTRUM) میتواند به طور همزمان از پوست ما در برابر تمامی اشعه های مضر فرابنفش خورشید محافظت کند. در نتیجه از سوختگی پوست، پیری و چروک زودرس پوست و سرطان پوست جلوگیری میکند.
چگونه ضد آفتاب مناسب انتخاب کنیم؟
مهم است که هر دو رتبه SPF و PA را در نظر بگیرید. SPF بالا از پوست شما در برابر اشعه UVB محافظت میکند در حالی که رتبه PA از پوست شما در برابر اشعه UVA محافظت می کند.
همچنین باید نوع ضد آفتاب مناسب با نوع پوست و فعالیت هایی که انجام می دهید را در نظر بگیرید. به عنوان مثال اگر پوست حساسی دارید، ممکن است بخواهید کرم ضد آفتابی را انتخاب کنید که برای پوست حساس طراحی شده باشد. به طور مشابه، اگر در فعالیت های آبی شرکت می کنید، ممکن است بخواهید یک ضدآفتاب ضدآب انتخاب کنید.
همچنین مهم است که به اندازه کافی(دو بند انگشت) از ضد آفتاب استفاده کنید و هر دو ساعت یکبار یا بلافاصله پس از شنا یا تعریق آن را تمدید کنید.
سخن آخر
استفاده از ضدآفتاب بسیار مهم است و نباید فقط به فصل تابستان محدود شود بلکه باید در تمام طول سال زمانی که از منزل خارج میشویم از آن استفاده کنیم. در استفاده از یک ضد آفتاب باید به نوع آن دقت کنیم. یک ضد آفتاب خوب باید بتواند درمقابل تمامی اشعه های مضر خورشید از پوست ما محافظت کند. برای خرید ضدآفتاب، بهتر است ضدآفتاب های طیف گسترده را انتخاب کنیم. در این مقاله فاکتورهای مهم در انتخاب ضدآفتاب را باهم بررسی کردیم که خواندن آن به شما کمک میکند با دید وسیعتری ضدآفتاب خود را انتخاب کنید.
[/restrict]