درماتیت سبورئیک چیست و چگونه درمان می‌شود؟

درماتیت سبورئیک

درماتیت سبورئیک یک شکل رایج از اگزما است که غیر مسری و با قابلیت کنترل آسان است. درماتیت سبورئیک معمولا پوست سر را درگیر می‌کند که به صورت پوست قرمز، خشک، پوسته پوسته شدن کف سر، احساس خارش در پوست سر و شوره ظاهر می شود. این بیماری ممکن است سایر قسمت های بدن مانند صورت، بالای سینه و پشت را نیز درگیر کند.

اگرچه درماتیت سبورئیک آسیب شدیدی به بدن وارد نمی کند، اما زندگی با خارش مداوم، بثورات و سایر علائم درماتیت سبورئیک می تواند آزاردهنده باشد. برای بسیاری از نوزادان و برخی بزرگسالان، درماتیت سبورئیک خود به خود از بین می رود. درمان‌های مؤثر زیادی برای مدیریت علائم درماتیت سبورئیک وجود دارد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
[restrict]

چه کسانی به درماتیت سبورئیک مبتلا می‌شوند؟

تحقیقات نشان داده است که از هر ۱۰۰ نفر ۳ تا ۱۰ نفر در طول زندگی خود دچار درماتیت سبورئیک می شود. بطور کلی حدود ۱۱ درصد از جمعیت به درماتیت سبورئیک مبتلا هستند. این بیماری اغلب در نوزادان کمتر از سه ماه و در بزرگسالان ۳۰ تا ۶۰ سال شایع است. در میان زنان و مردان، این بیماری پوستی در مردان شایع‌تر است. اگر با پوستی به طور طبیعی چرب به دنیا آمده‌اید، احتمال ابتلا به این نوع درماتیت بیشتر است. سابقه پسوریازیس در خانواده نیز شما را آسیب‌پذیرتر می‌کند. اگر در یک منطقه خشک و سرد زندگی می‌کنید، آب و هوا باعث درماتیت سبورئیک نمی‌شود؛ اما آن را بدتر می‌کند. در نوزادان، این عارضه پوستی رایج معمولاً خود به خود از بین می‌رود و عود نمی‌کنداما در بزرگسالان می تواند سال ها ادامه داشته باشد.

چه چیزی باعث درماتیت سبورئیک می شود؟

درماتیت سبورئیک معمولاً در اثر ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می شود.

نوعی مخمر به نام مالاسزیا که روی پوست همه وجود دارد می‌تواند یکی از عوامل ایجاد درماتیت سبورئیک باشد. این مخمر که به طور معمول روی سطح پوست زندگی می کند در برخی افراد بیش از حد رشد می‌کند که عامل احتمالی درماتیت سبورئیک است. زمانی که این مخمر بیش از حد رشد می کند، سیستم ایمنی بدن نسبت به آن بیش از حد واکنش نشان می دهد که باعث عفونت قارچی شده و منجر به تغییرات پوستی می شود.

برخی از شرایط پزشکی می توانند خطر ابتلا به درماتیت سبورئیک را در افراد افزایش دهند، از جمله :

پسوریازیس،
HIV،
آکنه،
رزاسه،
بیماری پارکینسون،
صرع،
اعتیاد به الکل،
افسردگی،
اختلالات خوردن
بهبودی پس از سکته مغزی یا حمله قلبی.

عوامل دیگری که باعث درماتیت سبورئیک می‌شوند عبارتند از:

فشار و استرس
بهبودی پس از یک رویداد استرس زا زندگی، مانند از دست دادن یک عزیز یا حمله قلبی
تغییرات هورمونی یا بیماری
شوینده های خشن، حلال ها، مواد شیمیایی و صابون ها
هوای سرد و خشک یا تغییر فصل
برخی از داروها، از جمله پسورالن، اینترفرون و لیتیوم
برخی شرایط پزشکی مانند HIV و بیماری پارکینسون

مانند تمام انواع اگزما، درماتیت سبورئیک مسری نیست. شخصی که درماتیت سبورئیک دارد نمی‌تواند این بیماری را به شما انتقال دهد زیرا این بیماری نتیجه عوامل محیطی و ژنتیکی است.

علائم بالینی درماتیت سبورئیک چیست؟

در درماتیت سبورئیک پوست لکه‌های پوسته‌دار ایجاد می‌کند که پوسته پوسته می‌شوند. لکه ها ممکن است سفید یا زرد رنگ باشند که معمولا به عنوان شوره سر شناخته می شود. ممکن است در پوست سر، مو، ابرو یا ریش رخ دهد.

پوست پلاک های اریتماتوز ایجاد می کند. این پلاک‌ها، تکه‌های جامد و برجسته از پوسته ضخیم هستند که ممکن است زرد و چرب شوند و در موارد شدید ایجاد شوند.

پوست در ناحیه آسیب دیده معمولاً چرب است.
پوست ناحیه آسیب دیده ممکن است قرمز باشد.
پوست در ناحیه آسیب دیده ممکن است خارش داشته باشد.
ریزش مو ممکن است در ناحیه آسیب دیده رخ دهد.

علائم درماتیت سبورئیک در نوزادان

نوزادان مبتلا به درماتیت سبورئیک اغلب شکلی به نام کلاهک گهواره ای دارند که به صورت لکه های پوسته پوسته و چرب روی پوست سرشان ظاهر می شود. نوزادان همچنین می توانند درماتیت سبورئیک را در قسمت پایین بدن خود ایجاد کنند، جایی که ممکن است با راش پوشک، نوعی درماتیت تماسی اشتباه گرفته شود.

علائم درماتیت سبورئیک در بزرگسالان

هنگامی که درماتیت سبورئیک در نزدیکی پوست سر در نوجوانان و بزرگسالان ظاهر می شود، اغلب به آن درماتیت سبورئیک صورت گفته می شود. علائم رایج درماتیت سبورئیک صورت پوست ملتهب و خارش صورت است.

علائم دیگر درماتیت سبورئیک ممکن است روی پلک ها، کناره های بینی، داخل و اطراف ابروها و نزدیک گوش ظاهر شوند. درماتیت سبورئیک صورت نیز می تواند باعث ایجاد شوره سر بسیار شدید شود. اما درماتیت سبورئیک فقط روی صورت ایجاد نمی شود بلکه در سراسر بدن افرادی که پوست چرب دارند نیز ممکن است ظاهر شود. علاوه بر صورت، علائم قرمزی، تورم و پوسته پوسته شدن پوست چرب می تواند در قسمت میانی قفسه سینه، قسمت بالایی پشت و زیر بغل، زیر سینه ها و در ناحیه کشاله ران نیز ایجاد شود.

علائم شایع درماتیت سبورئیک

علائم شایع این بیماری عبارت اند از:

پوسته پوسته شدن پوست یا شوره سر؛
لکه های پوسته پوسته سفید یا زرد در بالای پوست چرب؛
راش تحریک پذیر که در سیاه پوستان تیره و در سفیدپوستان روشن تر به نظر می رسد.
بثورات حلقه ای شکل برای مبتلایان به درماتیت سبورئیک پتالوئید؛
احساس خارش

پوست آسیب دیده گاهی اوقات پوسته می شود و ضایعات حاوی سبوم ایجاد می‌کند. اریتم یا قرمزی پوست ناشی از التهاب نیز ممکن است ایجاد شود. اگر این بیماری در چین و چروک های خط مو رخ دهد، افرادی که بیش از حد نواحی آسیب دیده را میخارانند ممکن است ریزش مو را نیز تجربه کنند.

درماتیت سبورئیک در پوست تیره چگونه است؟

آمریکایی های آفریقایی تبار و کسانی که پوست تیره ای دارند نیز ممکن است درماتیت سبورئیک را تجربه کنند که ممکن است با افراد پوست روشن تفاوت هایی داشته باشد. درمان ها در افراد پوست تیره و روشن یکسان است، اما ملاحظات درمانی خاصی در مورد پوست رنگی وجود دارد.

اگرچه درماتیت سبورئیک معمولاً به عنوان بثورات پوسته پوسته قرمز توصیف می شود، اما می تواند در پوست های تیره متفاوت ظاهر شود. فردی با پوست تیره که مبتلا به درماتیت سبورئیک است ممکن است علائم قبلی و همچنین علائمی مانند:

لکه های هیپوپیگمانتاسیون، که از بین رفتن رنگ پوست است
ضایعات منحنی یا گلبرگ شکل در اطراف خط مو یا سایر نواحی صورت
قرمزی، پوسته پوسته شدن و هیپوپیگمانتاسیون در نوزادان

یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ نشان داد که درماتیت سبورئیک در بین زنان سیاه پوست شایع است. محققان همچنین خاطرنشان کردند که استفاده زیاد از پماد و روغن مو می تواند علائم درماتیت سبورئیک را بدتر کند. استفاده کم از شامپو همچنین می تواند علائم درماتیت سبورئیک را بدتر کند.

علائم موارد شدید درماتیت سبورئیک

موارد شدیدتر می تواند منجر به نقص ایمنی پوست آسیب دیده و افزایش خطر عفونت شود. درماتیت سبورئیک بیماری پیش سرطانی نیست. اگر به این شکل از اگزما مبتلا هستید، شانس ابتلا به سرطان پوست را افزایش نمی دهد.

یکی دیگر از تصورات غلط رایج این است که درماتیت سبورئیک منجر به ریزش مو می شود. این تصور کاملا نادرست است. ریزش مو علامت درماتیت سبورئیک نیست و اگر ریزش مو را تجربه می کنید، احتمالاً یک بیماری زمینه ای متفاوت دارید. اگر علائم درماتیت سبورئیک شما شدید بود به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کنید.

درماتیت سبورئیک چگونه درمان می شود؟

بسته به شدت این بیماری، ممکن است بتوانید این نوع اگزما را با تعویض شامپو درمان کنید – یا حتی ممکن است درماتیت سبورئیک بدون درمان برطرف شود. اگر علائم بیش از دو هفته ادامه داشته باشد، می‌توانید در مورد گزینه های درمانی بدون نسخه با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی صحبت کنید. اکثر بزرگسالان مبتلا به این بیماری به یک برنامه درمانی برای مدیریت علائم نیاز دارند که شامل موارد زیر باشد:

از شامپو و محصولات مراقبت از پوست مناسب استفاده کنید.

پیروی از یک روال مراقبت از پوست می تواند به کنترل علائم کمک کند. نواحی آسیب دیده را روزانه با یک پاک کننده ملایم حاوی روی (۲% پیریتیون روی) بشویید و با لوسیون پوست خود را مرطوب کنید.

اگر خط مو تحت تاثیر قرار گرفته است، شامپو شوره سر و محصولات مو را که برای پوست حساس طراحی شده اند در نظر بگیرید. برخی از بهترین شامپوهای ضد شوره بدون نسخه حاوی موارد زیر هستند:

پیریتیون روی
سولفید سلنیوم؛
کتوکونازول ۱٪؛
اسید سالیسیلیک

تغییر سبک زندگی

عادات سبک زندگی سالم مانند مدیریت استرس و خواب کافی نیز می تواند پوست را بهبود بخشد. تسکین استرس اغلب تغییر سبک زندگی است که بیشترین تأثیر را بر درماتیت سبورئیک خواهد داشت. برخی از تکنیک‌های موثر کاهش استرس عبارتند از:

انجام ورزش های سبک مانند یوگا یا پیاده روی ملایم.
خواندن مجلات در مورد کنترل استرس و احساسات منفی ;
انجام ورزش های هوازی؛
زمانی را در طبیعت بگذرانید، حتی برای پنج دقیقه!

راه های زیادی وجود دارد که می توانید استرس را کاهش دهید. آنچه بیش از همه مهم است پیدا کردن یک تکنیک آرامش بخش است که به شما امکان می دهد آرامش خود را حفظ کرده و زمانی را به مراقبت از خود اختصاص دهید.

درمان های بدون نسخه و شامپوهای دارویی

اگر شیوه زندگی و تغییرات روتین مراقبت از پوست مؤثر نبود، ممکن است زمان آن رسیده باشد که گزینه های بدون نسخه (OTC) را در نظر بگیرید. درمان OTC و نسخه ای برای این اختلال پوستی با هدف از بین بردن پوسته ها، کاهش خارش و آرام کردن التهابی است که باعث قرمزی و تورم می شود.

درمان درماتیت سبورئیک در نوزادان و کودکان

کلاهک گهواره معمولاً در زمانی که کودک بین ۸ تا ۱۲ ماهه است بدون درمان خاص و فقط با شستشوی روزانه با یک شامپو بچه ملایم درمان می‌شود. چند بار در روز پوست سر را با یک برس نرم ماساژ دهید و یا برس بزنید. مراقب باشید خراشی در پوست ایجاد نشود که می‌تواند منجر به عفونت شود.

اگر مشکل ادامه دارد، یا کودک احساس ناراحتی می‌کند و پوست سر را چنگ میزند، به پزشک اطفال یا متخصص پوست مراجعه کنید. پزشک ممکن است شامپو یا لوسیون نسخه ای برای او تجویز کند. سایر نواحی پوست آسیب دیده معمولا با یک لوسیون استروئیدی ملایم درمان می‌شوند.

متخصصان پوست معمولاً درمان موارد خفیف را با یک کرم ضد قارچ موضعی یا شامپوی دارویی، مانند شامپوهای ضد قارچ تجویزی یا محصولات بدون نسخه شوره سر شروع می کنند. برخی از درمان‌های موضعی رایج شامل کرم‌هایی با سیکلوپیروکس ۱ درصد یا کتوکونازول ۲ درصد است. از آنجایی که هم سیکلوپیروکس و هم کتوکونازول می توانند پوست را خشک کنند، استفاده از مرطوب کننده ملایم بعد از استفاده از کرم با هر کدام از مواد ضروری است.

سخن پایانی:

اگر دچار درماتیت سبورئیک شده اید، نیازی به نگرانی نیست. گزینه های زیادی برای درمان واین بیماری جود دارد که در این مقاله به آن اشاره کردیم. اگر علائم درماتیت سبورئیک شما شدید بود به پزشک متخصص پوست و مو مراجعه کرده و پس از مشورت با او، یک روتین درمانی منظم داشته باشید و طبق اصول آن برنامه، مراقبت های لازم را انجام دهید تا درماتیت سبورئیک شما بهبود یابد.

[/restrict]